zaterdag 11 mei 2013

Brieven aan mijn 'ongelovige' kinderen: Brief 5


Lieve kinderen.

Zoals beloofd moeten we het hebben over Pinksteren. Weer een vrij weekend. Kortgeleden zat ik in de trein en raakte in gesprek met een vrouw tegenover mij. "Gelooft u in God?" vroeg zij na een poos. Mijn antwoord bevredigde haar kennelijk, want ze begon te preken en zei onder andere: "Iemand is pas echt christen als hij wedergeboren is, zich openstelt voor de Heilige Geest en in tongen spreekt. Dan ben je pas een kind van God." Dat zal jullie wel als abracadabra in de oren klinken. Maar het heeft alles met Pinksteren te maken. Ik zal het uitleggen.
Weet je nog, dat ik vertelde dat Jezus terugging naar de hemel, naar zijn vader, naar God? En dat zijn leerlingen alleen achterbleven, in zak en as. Want wat moesten ze nu zonder hun inspirator? Na een paar dagen treuren kwam er bij hen een ommekeer. Niet langer somber en negatief, maar positief. "We moeten de mensen vertellen wie Jezus was en wat hij allemaal wel niet gedaan heeft. En dat hij nog in ons leeft!” Zo gedacht, zo gedaan. En onder leiding van een van die twaalf leerlingen van Jezus gaan ze op een morgen naar het plein voor de tempel in Jeruzalem. Daar komen altijd veel mensen bij elkaar. En ze beginnen te preken. Net als tegenwoordig straatpredikers wel doen, op een zeepkist of zo. Ze preken en ze preken zich de longen uit hun lijf, tot ze er bijna bij neervallen. Het verhaal gaat en dat is later ook zo in het Nieuwe Testament terechtgekomen, dat ze letterlijk buiten zinnen raken. In extase, zouden wij nu zeggen. Je kunt je het misschien wel voorstellen: rollende ogen, schuim om de mond, overslaande stemmen, drukke gebaren, flarden van zinnen en woorden als: God, bekeren, zonde, nieuw beginnen, Jezus is niet dood maar lééft. Zoiets. Dat nu noemen we ook wel 'spreken in tongen': je overgeven aan Jezus en aan wat dan in je opkomt. Hoe het ook zij, dat gebeuren in die tempel is het begin geworden van de christelijke kerk. Men vertelt later, dat mensen daar onder de indruk raakten van Petrus en zijn mannen, en dat ze wat er werd gezegd in hun eigen taal hoorden. Velen lieten zich spontaan dopen in een riviertje vlakbij. Want ze wilden ook bij die leerlingen horen. Dopen als een soort van nieuw beginnen, je wast symbolisch het oude af. De geboorte van een nieuwe kerk, de christelijke kerk. Dat nu is wat christenen vieren op Pinksteren, de stichtingsdag van de Kerk.
Veel later, en dat is ook in het bijbelverhaal over Pinksteren terecht gekomen, vertelt men dat het toen opeens begon te waaien, omdat de adem van God langs blies. En dat er vuurtongetjes boven de hoofden van de mensen verschenen. Je ziet dat nog wel eens op oude schilderijen. Bij die vuurtongetjes kun je overigens wel een vraagteken zetten. in het Hebreeuws is er een en hetzelfde woord voor vuur, wind en adem. Men sprak een soort van Hebreeuws in die tijd. Dus dat zal wel op de een of andere manier verwisseld of gecombineerd zijn. Maar de verwisseling is dan al gebeurd en maakt al deel uit van het pinksterverhaal.
En dat ‘spreken in tongen’ dan? Wel, het Nieuwe Testament is geschreven in het Grieks, niet in net Hebreeuws. Het Griekse woord glossoo betekent ‘tong’ en het betekent ook ‘taal’. In dit verhaal wordt verteld dat de leerlingen van Jezus in verschillende talen begonnen te spreken. Dat is spreken in tongen. Maar in ons godsdienstig spraakgebruik is het meer geworden: in extase allerlei klanken uitbrengen, ter ere van God. Je ziet dat bijvoorbeeld nog in de Pinksterbeweging.

Pinksteren is dus eigenlijk wel een belangrijk christelijk feest. In de kerken is veel rood te zien, dat van het vuur, en er worden ook veel wat minder kerkachtige dingen georganiseerd: Wandelingen, open lucht bijeenkomsten, ontmoetingsdagen (die toogdagen van de vorige keer op Hemelvaartsdag) en zo. En waarom het dan Pinksteren heet? Heel eenvoudig. Het is vijftig dagen na Pasen, en het woord Pinksteren is afgeleid van het Griekse woord voor vijftig.
Pinksteren is voor veel Christenen behalve een vrije dag ook een dag waarop ze stil horen te staan bij de aanwezigheid van de geest van God. Wat dat dan ook moge betekenen.
Dat was het voorlopig weer.
Een fijne Pinksteren van jullie vader Meindert

Geen opmerkingen:

Een reactie posten