zaterdag 6 juli 2013

Brieven aan mijn 'ongelovige' kinderen: Brief 12

Lieve kinderen.

We gaan verder met de avonturen van de belangrijkste aartsvader, Abraham. Weet je nog van die drie mannen die bij hem op bezoek kwamen? Het tweede deel van hun boodschap luidde: Sodom en Gomorra zullen verwoest worden. Daarover vertelde ik al. Maar daarvoor vertellen ze Abraham iets anders, namelijk: Je vrouw zal een zoon krijgen! “Dat kan niet”, sputtert hij tegen, “ze is al veel te oud!” Maar zijn vrouw Sara heeft stiekem meegeluisterd en lacht. De mannen horen dat en spreken haar bestraffend toe. “Voor God is niets onmogelijk”, zeggen ze. Dan gaan ze weg op weg naar Sodom. Abraham en Sara blijven in verwarring achter. En, o wonder, negen maanden later schenkt Sara het leven aan een zoon. Ze noemen hem Izaäk. Sara is dolgelukkig en roept het uit: “God maakt dat ik weer lachen kan.” Izaäk betekent dan ook: hij die lacht. Het blijft hun enige kind. Maar hij is wel de tweede stamhouder van een groot volk.
Maar Abraham is er nog niet. Hij moet nog een vreselijke proef doorstaan. Op een nacht zegt God tegen hem, dat hij de volgende dag met zijn enige zoon Izaäk op reis moet gaan. Zo gezegd, zo gedaan. Ze gaan samen op reis, maar Abraham zegt niet tegen hem waarheen en waarvoor. Zijn zoon vraagt hem nog waarom ze wel hout en vuur bij zich hebben, maar geen offerdier. "Ach", zegt Abraham, "daar zal God zelf wel voor zorgen." Hij weet drommels goed dat zijn zoon het offerdier zal zijn, maar zegt niets. Hij zwijgt. Op een berg aangekomen, bindt Abraham zijn zoon vast op een altaar, met de bedoeling hem te offeren, dat wil zeggen, hem terug geven aan God. Als hij het mes omhoog heft om de jongen te doden, klinkt de stem van engel: “Raak de jongen niet aan! Nu weet ik dat je ontzag voor mij hebt!” Op hetzelfde moment ontdekt hij een ram in de struiken, dat hij vervolgens offert. De engel roept nog een keer en zegt, dat hij veel nakomelingen zal krijgen, omdat hij zijn vertrouwen zo volledig op God heeft gesteld. Die engel is natuurlijk de boodschapper van God zelf. Het is een belangrijk verhaal in het joodse geloof: ’het offer van Izaäk’ oftewel, de binding van Izaäk. Talloze malen door kunstenaars uitgebeeld. Misschien ken je het bekende lied van Leonard Cohen op zijn cd Songs from a room, The story of Isaac met het begin: 'The door it opened slowly, my father he came in, I was nine years old'?

Sara sterft. Maar Abraham is zo slim geweest een stuk land te kopen, waar zij kan worden begraven. En zo gebeurt het ook. Het graf ligt ergens in de buurt van het huidige Hebron, waar men nog steeds haar (vermeende) graf vereerd. Belangrijk, omdat met zoveel woorden wordt gezegd, dat Abraham het land niet heeft veroverd, maar het wettelijk in bezit heeft gekregen! Als je nu een toeristische reis door Israël maakt, zul je zeker naar Makpela, de plaats van het graf, worden gebracht. Het ultieme van bewijs van orthodoxe joden dat het land Israël hun toekomt.

Nog even dit en dan komt het verhaal rond. Izaäk groeit natuurlijk ook op en er moet een vrouw voor hem gezocht. Maar wie komt daarvoor in aanmerking. Abraham heeft een lumineus idee. Hij herinnert zich nog zijn familie in Haran, weet je wel, waar ze vroeger hebben gewoond. Hij stuurt zijn oudste knecht erheen om een bruid te zoeken. In Haran aangekomen, rust hij uit bij de waterput buiten de stad. En je voelt het al, daar komt ook een knap meisje water halen. Hij biedt zijn hulp aan en zij geeft hem en al zijn kamelen water. Het is Rebecca, die nu aan Izaäk wordt uitgehuwelijkt. Hij neemt haar mee naar Palestina. Izaäk ziet haar al van verre en trouwt haar. Zo vindt hij troost voor het verlies van zijn moeder, staat er letterlijk. Heel menselijk.
We hebben nu dus twee echtparen: Abraham en Sara, en Izaäk en Rebecca. Abraham trouwt nog een keer en krijgt heel wat kinderen. Maar dat leidt allemaal af van de grote rode draad van het verhaal.

Tot zover de avonturen van Abraham, de eerste aartsvader. Hij zou wel 120 jaar oud zijn geworden.
De figuur van Izaäk is min of meer een tussenfiguur. Belangrijk zijn zijn zonen, Jacob en Esau. Maar daarover een volgende keer.

Veel liefs
Meindert


Geen opmerkingen:

Een reactie posten